PGE Toruń - wprowadzenie

Administrator

     Kiedy w latach 60-tych ubiegłego wieku stwierdzono ostatni lęg sokoła wędrownego w Polsce, przez następne dziesięciolecia praktycznie w Polsce go nie było. W roku 1990 rozpoczęto prace nad restytucją tego gatunku. W wyniku tych prac w roku 1998 nastąpiła pierwsza próba lęgu sokoła na Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Ze względu na zbyt młody wiek samicy - nieudana. W kolejnym roku również nie udało się się sokołom w tym miejscu z powodzeniem wyprowadzić młodych. Pierwsze udane lęgi natomiast nastąpiły w roku 1999 we włocławskim ANWILu oraz toruńskiej Elanie. To w tych dwóch gniazdach po raz pierwszy po ponad trzydziestu latach na świat przyszły dzikie młode sokoły wędrowne, po trzy w każdym z gniazd. Lęgi w tym miejscu odbywały się do roku 2006, po czym na 10 lat nastąpiła przerwa, chociaż zawsze były widziane przynajmniej pojedyncze osobniki na stanowisku.

W roku 2010 otrzymaliśmy informację, że komin na którym było gniazdo zostanie zburzony. W związku z tym zwróciliśmy się z prośbą do zarządzających elektrociepłownią w Toruniu (PGE Toruń), którego komin stał zaledwie kilometr dalej z prośbą o pozwolenie na powieszenie zastępczego gniazda dla sokołów. Taką zgodę otrzymaliśmy i jeszcze w tym samym roku powstało nowe gniazdo na sąsiednim kominie. Również i przy tym stanowisku stale obserwowaliśmy sokoły, ale na lęg musieliśmy czekać aż do roku 2017, kiedy to ptaki wyprowadziły dwa młode. Sukces ten powtórzyły również w roku 2018. Obecną samicę obserwowaliśmy w tym miejscu od roku 2014, kiedy to jeszcze była w upierzeniu młodocianym. Ptak ten nie posiadał obrączek. Niedługo potem pojawił się również młody samiec o numerze obrączki obserwacyjnej 2 AD. Był to ptak, który wykluł się w roku 2015 na kominie włocławskiego ANWILu.  

     Już w roku 2018 rozpoczęliśmy rozmowy z obecnym właścicielem komina PGE Toruń na temat wymiany gniazda na nowe z zamontowanymi kamerami do transmisji on-line. Po wieloetapowych przygotowaniach udało się sfinalizować to przedsięwzięcie i 1 marca 2019 nastąpiła wymiana starego gniazda na nowe. Gniazdo i jego montaż zostało sfinansowane przez Stowarzyszenie Sokół ze wsparciem  unijnej dotacji z Infrastruktury i Środowiska, natomiast zakup i montaż kamer oraz koszty transmisji zostały sfinansowane ze środków PGE Toruń i PGE Energia Ciepła.

Pierwsze sztuczne gniazdo powieszone przez nas dla sokołów wędrownych na kominach w roku 1999 - Toruń Elana. Kilka tygodni później podobne gniazdo zostało zainstalowane we Włocławku.

Pierwsze młode z toruńskiej Elany w roku 1999.

Stare gniazdo po demontażu.

Nowe gniazdo z kamerami w drodze na górę.